موضوعات مرتبط با رمز ارز و ارزهای دیجیتال
ارز دیجیتال یا رمز ارز، به نوعی از ارزها گفته می‌شود که بر پایه فناوری بلاک چین ساخته شده‌اند و بدون هیچ واسطه‌ای عمل می‌کنند. قیمت این ارزها ثابت نیست و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، اخبار، تکنولوژی و امنیت، حجم معامله در بازار و ... نوساناتی دارد. هریک از این عوامل به نوعی بر قیمت ارز دیجیتال اثرگذارند؛ برای مثال تقاضا بیشتر و عرضه کمتر افزایش ارزش رمزارز را به دنبال دارد.
می‌توان گفت بازار ارزهای دیجیتال به دلیل پویایی و پیچیدگی، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد که همه به طور همزمان بر قیمت بازار اثرگذار هستند. در ادامه این مطلب قرار است به بررسی قیمت ارز دیجیتال و عوامل اثرگذار بر قیمت آن بپردازیم.
همانطور که پیش از این اشاره شد ارز دیجیتال، نوعی ارز مبتنی بر فناوری بلاک چین است که بدون واسطه‌گری بانک مرکزی یا دولت عمل می‌کند. برای امنیت معاملات رمزارزی از رمزنگاری استفاده می‌شود و تمام تراکنش‌ها در یک شبکه‌ی عمومی بدون دخالت هیچ واسطه‌ای اتفاق می‌افتد. به این ترتیب در معاملات رمزارزی افراد به صورت مستقیم و بدون نیاز به واسطه یک ارزش مالی را دریافت و یا به یکدیگر منتقل می‌کنند.
کریپتوکارنسی یک نوع ارز دیجیتال با این ویژگی‌هاست که از فناوری بلاک چین برای امنیت و انتقال تراکنش‌ها استفاده می‌کند. یکی از ویژگی‌های برجسته کریپتوکارنسی‌ها عدم وابستگی به بانک مرکزی یا دولت است، به این معنا که کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه‌گری بانکی به ارزهای دیجیتال دسترسی داشته باشند. بیت‌کوین، اتریوم، لایت‌کوین و بیشتر ارزهای دیجیتال دیگر، همگی نمونه‌هایی از کریپتوکارنسی هستند.
شاید در طول این سال‌ها که ارز دیجیتال به صورت عمومی معرفی شده است با اصطلاح بلاک چین روبرو شده باشید. بلاک چین یک شبکه ثبت تراکنش و انتقالات مالی در سیستم رمز ارز است که اطلاعات را به صورت بلوک‌های متصل به یکدیگر ثبت می‌کند. در واقع می‌توان گفت ارزهای دیجیتال امنیت خود را مدیون شبکه بلاک چین هستند.
شاید این سوال مطرح شود که قیمت ارز دیجیتال تحت تاثیر چه عواملی تغییر می‌کند؟ ممکن است ارزهای دیجیتال در بازه‌های زمانی کوتاه یا بلند مدت نوساناتی را به سمت افزایش یا کاهش قیمت تجربه کنند. پیش آمده است که قیمت یک ارز دیجیتال در یک روز به اندازه‌ی چندین درصد تغییر کند و در واقع همین تغییرات هستند که فرصت ریسک و سرمایه گذاری را در این بازار فراهم کرده‌اند.
عوامل متعددی بر نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال تأثیرگذار هستند و آنچه اهمیت دارد این است که به عنوان سرمایه گذار این عوامل تعیین کننده قیمت ارز دیجیتال را بشناسید.
بیش از پنجاه درصد عواملی که در نوسان قیمت ارزها نقش دارند چندان پیچیده نیستند؛ برای مثال اخبار و رویدادها، حجم معاملات بازار، پذیرش عمومی، شبکه‌های اجتماعی و شایعات، تغییرات در عرضه و تقاضا و حتی احساسات سرمایه‌گذاران بر روی یک ارز، نوسانات قیمتی اعمال می‌کند.
علاوه بر این عوامل دیگری مانند تغییرات در فناوری مربوط به بلاک‌چین، میزان پیچیدگی استخراج ارز، میزان اعتبار یک رمزارز، پدیده هاوینگ، نهنگ‌های بازار و پدیده فورک از آن دسته عوامل تاثیرگذاری هستند که شاید نیاز باشد برای درکشان توضیحاتی ارائه شود.
قیمت ارزها به صورت لحظه‌ای محاسبه می‌شود اما سوال اصلی این است که در هر لحظه چه عواملی دست به دست یکدیگر می‌دهند تا قیمت ارز تغییر کند. در ادامه قرار است تمامی عوامل اثرگذار بر قیمت ارز دیجیتال را بررسی کنیم و نقش هرکدام در نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال را توضیح دهیم.
یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر نوسان قیمت در هر بازاری مسئله‌ی مهم عرضه و تقاضاست. عرضه و تقاضا با همان مکانیسم ثابت و اثرگذار در تمامی بازارها می‌توانند بر قیمت ارزهای دیجیتال نیز تاثیرگذار باشند. اگر تقاضا برای یک ارز افزایش یابد ولی عرضه ثابت بماند، قیمت ارز افزایش پیدا می‌کند(می‌توان تقاضا را درخواست برای خرید یک ارز در نظر گرفت). بلعکس چنانچه عرضه افزایش یابد و تقاضا برای ارز ثابت باشد قیمت ارز کاهش پیدا می‌کند(می‌توان عرضه را به عنوان فروش ارز توسط سرمایه گذاران در نظر گرفت).
بیت کوین اولین رمزارز ارزشمندی بود که معرفی شد از همین رو می‌توان آن را به عنوان لیدر بازار ارز دیجیتال معرفی کرد. هرچند که قیمت بیت کوین هم مانند تمامی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر عوامل مورد بحث ما تغییر می‌کند اما این ارز درباره سایر ارزها به عنوان یک عامل موثر بر نوسانات قیمتی عمل می‌کند. قیمت بیت‌کوین به طور لحظه‌ای تحت تاثیر عواملی همچون تغییرات در عرضه و تقاضا، اخبار و رویدادها، حجم معاملات، احساسات سرمایه گذاران، رفتار نهنگ‌های بازار و ... تغییر می‌کند و با تغییر خود بر قیمت سایر ارزهای دیجیتال نیز اثر می‌گذارد.
برای مثال قیمت ارز اتریوم در نود درصد مواقع همسو با قیمت بیت کوین افزایش و کاهش می‌یابد. در واقع نوسانات بیت کوین بر ارزش اتریوم اثرگذار است و قیمت این ارز را همراه با خودش بالا و پایین می‌برد.
ارز دیجیتال امن ارزشمندتر است! اعتماد به امنیت شبکه به عنوان یک عامل کلیدی برای استقرار و رشد ارزها در نظر گرفته می‌شود. چه کسی حاضر است برای سرمایه گذاری به سراغ یک ارز دیجیتال ناامن برود؟ شبکه رمزارزی که مدام در خطر دستبرد باشد، امن نیست و همین مسئله می‌تواند باعث ریزش قیمتی شدید آن شود. منطقیست که بگوییم امنیت شبکه بلاک‌چین و فناوری‌های مرتبط با یک رمزارز می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر قیمت آن داشته باشد.
یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت ارز دیجیتال میزان پیچیدگی در روند استخراج آن است. متاسفانه در رابطه با این عامل نمی‌توان با قطعیت نظر داد. پیچیدگی استخراج یک ارز به طور قطعی باعث افزایش یا کاهش قیمت آن ارز نمی‌شود چراکه این عامل درباره همه ارزها به یک شکل عمل نمی‌کند؛ اما قطعا تغییراتی را در نوسانات قیمتی یک ارز اعمال خواهد کرد.
قطعا میزان اعتبار یک ارز دیجیتال نقش به سزایی در تعیین قیمت آن ارز دارد. هر چند که سرمایه گذاران این بازار از خرید ارزهای دیجیتال نامعتبر و یا به اصطلاح شت کوین‌ها برای نوسان گیری و سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت استقبال می‌کنند اما فراموش نکنید که در زمان خرید یک ارز نامعتبر باید احتمال ریسک بسیار بالا را بپذیرید.
همانطور که اعتبار بالای یک ارز افزایش قیمت آن را به دنبال دارد، نامعتبر بودن یک ارز هم ممکن است به سقوط قیمتی آن ارز منجر شود.
ساتوشی ناکاموتو خالق بیت‌کوین است که در زمان خلق این رمز ارز با دلایل منطقی تصمیم به تعبیه پدیده هاوینگ در این شبکه گرفت. بر اساس پدیده هاوینگ بیت کوین، تقریباً هر چهار سال یک بار، پس از 210 هزار بلوک پاداش استخراج بیت کوین نصف می‌شود. از همین رو می‌توان گفت هاوینگ اثر چشم‌گیری بر قیمت بیت کوین دارد.
از آن جایی که نوسان قیمت بیت کوین بر قیمت سایر ارزهای دیجیتال اثرگذار است؛ پدیده هاوینگ هم به صورت غیرمستقیم با نصف شدن پاداش استخراج نهنگ از طریق کنترل قیمت بیت‌کوین، بر قیمت سایر ارزهای دیجیتال اثر می‌گذارد.
یکی دیگر از عوامل اثربخش بر قیمت ارزها، رقابت میان رمزارزهای مختلف است. وجود ارزهای دیجیتال متعدد را می‌توان به عنوان یک عامل رقابتی برای تأثیر بر قیمت‌ها درنظر گرفت. در این رقابت یک ارز رشد قیمتی و ارز دوم ریزش قیمت را تجربه می‌کند.
به طورکلی رقبا نقش تعیین کننده‌ای را در نوسانات قیمت و سرنوشت یکدیگر ایفا می‌کنند. وجود رقبای قوی برای یک ارز ممکن است از تمایل کاربران برای خرید آن ارز جلوگیری کند و با کاهش تقاضا، کاهش قیمت ارز را به دنبال داشته باشد.
احساسات سرمایه‌گذاران را می‌توان به عنوان یکی از عوامل کلیدی در نوسانات قیمت ارز دیجیتال در نظر گرفت. این احساسات می‌توانند شامل انتظارات، امیدواری‌ها، نگرانی‌ها، اعتماد، پیش‌بینی‌ها، و حتی ترس‌ها باشند. این احساسات می‌توانند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر تقاضا و عرضه ارزها و در نتیجه بر قیمت ارز تاثیرگذار باشند.
انتشار شایعات درباره ارزش یک رمزارز و اخبار و رویدادهای مرتبط با بازار ارزهای دیجیتال تأثیر زیادی بر قیمت ارزها دارد. این شایعات و اخبار در صورت مثبت بودن ممکن است به افزایش تقاضا و افزایش قیمت ارز منجر شوند و یا در صورت منفی بودن به کاهش تقاضا و کاهش قیمت ارز دامن بزنند.
حجم معامله و فعالیت بازار را هم می‌توان به عنوان یک نشانه و عامل برای ایجاد نوسانات قیمتی در بازار ارزهای دیجیتال معرفی کرد. معمولاً افزایش حجم معاملات به افزایش قیمت منجر می‌شود اما کاهش حجم معاملات یک ارز در بازار لزوما کاهش قیمت آن ارز را به دنبال ندارد.
میزان پذیرش و استفاده یک ارز توسط عموم مردم نیز می‌تواند بر قیمت آن اثرگذار باشد. زمانی که یک ارز توسط مردم و کسب‌وکارها حمایت شود می‌توان توقع داشت که ارزش آن نیز افزایش یابد.
قوانین و محدودیت‌های دولتی تاثیر مستقیمی بر روند قیمت گذاری ارزها دارد. این عامل نیز لزوماً افت قیمت ارز دیجیتال را به دنبال ندارد و ممکن است بنا به شرایط و قوانین وضع شده منجر به افزایش یا کاهش قیمت ارز شود.
نهنگ‌ها سرمایه گذاران بزرگ و به اصطلاح بازیگران نقش اول بازار ارز دیجیتال هستند و نقش نهنگ در نوسانات قیمت ارز دیجیتال غیرقابل انکار است. البته نقش این گروه در نوسانات قیمتی ارزهای معتبر با حجم معاملات بالا چندان پررنگ نیست؛ اما در مورد ارزهای دیجیتال کوچک با حجم معاملات کم، نقش نهنگ‌های بازار ارز دیجیتال مهم و حیاتی دیده می‌شود. تا حدی که می‌توان گفت نهنگ‌ها مهم‌ترین عامل تعیین کننده قیمت این دست ارزها هستند.
زمانی که گروهی از برنامه نویسان شبکه بلاک چین از شرایط و قوانین یک ارز دیجیتال ناراضی باشند یا مشکلاتی در شبکه ایجاد شود که راه حل آن بروزرسانی باشد پدیده فورک معنا می‌یابد. در پدیده فورک تغییرات جدیدی در پروتکل اعمال می‌شود که بازگشت‌پذیر نیست و یک شاخه جدید از شبکه را ایجاد می‌کند.
تأثیر فورک‌ها بر قیمت ارزهای دیجیتال بنا به شرایط متفاوت است. در بعضی موارد، یک فورک باعث ایجاد تبادلات و حجم معاملات بیشتری در بازار می‌شود که به نوبه خود افزایش قیمت ارز را به دنبال دارد. از طرف دیگر، فورک‌ها ممکن است با ایجاد نگرانی و عدم اطمینان در بازار به کاهش قیمت ارزها منجر شوند.
شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها نیز به نوبه خود در تعیین قیمت ارزهای دیجیتال تاثیرگذارند. البته منظور از رسانه‌ها، سایت‌های زرد و اخبار دروغ منتشر شده در این دست رسانه‌ها نیست؛ چرا که تاثیر چنین اخباری تنها ممکن است برای چند لحظه قیمت ارز دیجیتال را دچار نوسان کند.
گاها سرمایه گذاران با انتشار اخبار از پیش برنامه ریزی شده در رسانه‌های خود یا شبکه های اجتماعی سعی می‌کنند تا ارزش یک رمزارز را بالاتر ببرند و یا قیمت آن را کاهش دهند.
اعتبار صرافی ارز دیجیتال یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر قیمت ارزهای دیجیتال است. هرچه یک ارز در صرافی های معتبرتری معامله شود امکان افزایش قیمت آن نیز بیشتر است.
شاید برایتان سوال باشد که کدام عامل یا عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارزها مهم‌تر هستند و تاثیر بیشتر و پایدارتری را بر قیمت‌ها اعمال می‌کنند؟ قیمت ارزها در لحظه و بر اساس برآیندی از تاثیرات تمام عوامل دخیل بر قیمت گذاری، تعیین می‌شود.
در شرایط مختلف میزان اثرگذاری هر یک از این عوامل متفاوت است و نمی‌توان این عوامل را به ترتیب اهمیت اولویت بندی کرد. در واقع اولویت بندی عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارزهای دیجیتال منطقی نیست زیرا در هر لحظه ممکن است یکی از این عوامل نقش تعیین کننده‌تری به نسبت دیگری داشته باشد.
با این وجود می‌توان گفت عواملی همچون قیمت بیت کوین، عرضه و تقاضا، میزان معاملات روزانه و میزان اعتبار یک رمز ارز در شرایط مختلف به یک میزان بر نوسانات قیمتی اثرگذار خواهند بود.
در این مطلب سعی شد تا به طور کامل به بررسی قیمت ارز دیجیتال و عوامل اثرگذار بر قیمت رمزارزها بپردازیم. فراموش نکنید که شناخت این عوامل به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از نوسان قیمت ارزها در بازار داشته باشیم و با افزایش یا کاهش لحظه‌ای قیمت‌ها نگران و سردرگم نشویم.
