موضوعات مرتبط با شورای اسلامی شهر تهرانشورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش نهادی متشکل از ۲۱ عضو است که با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شوند تا به عنوان ناظر بر تصمیم‌گیری امور شهرداری تهران فعالیت کنند. این شورا با نقش کلیدی خود در مدیریت شهری تهران، ری و تجریش تنها شورای کشور است که بیش از یک شهرستان را تحت پوشش دارد.
اعضای شورای اسلامی شهر تهران هر چهار سال یکبار با مشارکت مستقیم مردم انتخاب می‌شوند که در طول این سال‌ها با تکیه بر تاریخچه و ساختار خود، تاثیرات مهمی در بهبود کیفیت زندگی شهروندان داشته‌اند. در ادامه، به بررسی تاریخچه و نقش این شورا در توسعه شهری تهران پرداخته‌ایم.
شورای اسلامی شهر تهران که از ۲۱ عضو منتخب مردم تشکیل شده است یک نهاد کلیدی در مدیریت و توسعه شهری است. این شورا وظیفه اصلی خود را نظارت و تصمیم‌گیری در امور شهرداری تهران و بهبود هرچه بیشتر امکانات و شرایط زندگی شهری برای شهروندان می‌داند. شورای اسلامی شهر تهران به‌عنوان یک نهاد قانونی، در زمینه‌های مختلفی از جمله انتخاب شهردار، نظارت بر اجرای مصوبات و برنامه‌ریزی برای خدمات عمومی در شهرهای تهران، ری و تجریش فعالیت دارد.
بررسی و شناسایی نیازهای اجتماعی و اقتصادی، نظارت بر حسن اجرای طرح‌ها و بودجه شهرداری و همکاری با سایر نهادها برای ارتقاء کیفیت زندگی شهری از وظایفی هستند که مسئولیت آن‌ها برعهده شورای اسلامی شهر تهران است. این شورا همچنین مسئولیت تصویب و نظارت بر بودجه شهرداری، بررسی و تایید طرح‌های توسعه شهری و تدوین مقررات لازم برای خدمات شهری را نیز بر عهده دارد.
شورای اسلامی شهر تهران با بهره‌گیری از تخصص اعضای خود و تعامل با سایر سازمان‌های مرتبط در حوزه خدمات شهری، تلاش می‌کند تا به توسعه پایدار و بهبود شرایط زندگی در پایتخت و مناطق تحت پوشش خود بپردازد. این نهاد با هدف ارتقاء کارایی مدیریت شهری و پاسخگویی به نیازهای روزافزون شهروندان، به‌طور مستمر در حال ارزیابی و بهبود عملکرد خود است.
تاریخچه شورای اسلامی شهر تهران به شکل گیری اولین انجمن شهر تهران در دوره پهلوی بازمی‌گردد. پس از انقلاب اسلامی، نخستین انتخابات شورای اسلامی شهر تهران در سال ۱۳۷۷ برگزار شد و نهایتا این شورا در سال ۱۳۷۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را در پایتخت آغاز کرد.
در دوره پهلوی، نهاد «انجمن شهر تهران» به‌عنوان نخستین شورای شهر ایران تاسیس شد و اعضای آن از طریق رای مستقیم مردم انتخاب شدند. در آن زمان اعضای انجمن شهر تهران نقش مهمی در تصویب و رسمی کردن شهردار تهران داشتند.
این انجمن شامل ۳۰ عضو و ۱۲ کمیته بود و به‌طور منظم با شهردار و رسانه‌ها ملاقات می‌کرد. البته نظارت بر انتخاب شهردار تنها نقش انجمن نبود، این نهاد علاوه بر این، برای مشارکت مردم در امور شهری برنامه ریزی می‌کرد و به عنوان ناظر بر اجرای برنامه‌های شهری فعالیت داشت.
با پیروزی انقلاب و تغییرات سیاسی آن زمان، نهاد انجمن شهر تهران به شورای اسلامی شهر تهران تغییر نام داد و فعالیت‌های آن تحت قوانین و آیین‌نامه‌های جدیدی ادامه یافت. نخستین انتخابات شورای اسلامی شهر تهران در سال ۱۳۷۷ برگزار شد و این شورا در ۹ اردیبهشت ۱۳۷۸ به‌طور رسمی آغاز به کار کرد. در این دوره، شورا ۱۵ عضو اصلی و ۶ عضو علی البدل داشت که مسئولیت‌های مختلفی از جمله نظارت بر عملکرد شهرداری و تصویب بودجه‌های شهری را بر عهده داشتند.
در دوره‌های بعدی تعداد اعضای شورای اسلامی شهر تهران بیشتر شد. به‌ویژه در دور چهارم که تعداد اعضا به ۳۱ نفر اصلی و ۱۲ نفر علی البدل رسید. این تغییرات نشان‌دهنده رشد و تحول شورا در پاسخ به نیازهای شهری و پیچیدگی‌های مدیریت کلان‌شهر تهران بود.
اکنون شورای اسلامی شهر تهران با ۲۱ عضو اصلی و ۱۰ عضو علی البدل با ساختار مدرن و تجربه‌ای که در طول سال‌ها به‌دست آورده، به‌طور فعال در بهبود وضعیت شهری و توسعه پایدار پایتخت نقش‌آفرینی می‌کند.
شورای اسلامی شهر، به‌عنوان یکی از نهادهای کلیدی در ساختار مدیریت شهری، نقش مهمی در بهبود و توسعه امور شهری دارد. این شورا با تمرکز بر نیازهای شهری و نظارت بر عملکرد شهرداری، به دنبال ارتقاء کیفیت زندگی در شهرها و تسهیل خدمات عمومی برای شهروندان است.
به طور کلی وظایف شورای شهر را می‌توان در دو دسته مورد بررسی قرار داد. وظایفی با جنبه وضع مقررات و وظایفی با جنبه نظارتی و مراقبتی. در ادامه پس از برشمردن وظایف این نهاد به بررسی مهم‌ترین وظایف و اختیارات شورای اسلامی شهر تهران می‌پردازیم.
وظایف شورای اسلامی شهر تهران عبارتند از:
اولین و مهم‌ترین وظیفه شورای اسلامی شهر تهران انتخاب شهردار برای مدت چهار سال است. شورای شهر موظف است بلافاصله پس از تشکیل جلسات رسمی، شهردار واجد شرایط را انتخاب کند. شهردار نمی‌تواند همزمان عضو شورای شهر باشد. در نهایت انتصاب فرد منتخب به عنوان شهرداران با پیشنهاد شورای شهر و حکم وزیر کشور صورت می‌گیرد.
شورا شهر تهران همچنین مسئول بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی‌های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و رفاهی در پایتخت است. در این راستا، شورا با ارائه طرح‌ها و پیشنهادات اصلاحی و راه‌حل‌های کاربردی به بهبود اوضاع می‌پردازد.
وظیفه دیگر شورا نظارت بر حسن اجرای مصوبات و طرح‌های مصوب در امور شهرداری شهر تهران و سایر سازمان‌های خدماتی است؛ به‌طوری که این نظارت مخل جریان عادی این امور نباشد. علاوه بر این، شورای اسلامی شهر تهران با مسئولین اجرایی و نهادها و سازمان‌های مملکتی در زمینه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و عمرانی همکاری می‌کند.
نظارت بر حسن اداره و حفظ سرمایه و دارایی‌های نقدی، جنسی و اموال منقول و غیرمنقول شهرداری و همچنین نظارت بر حساب درآمد و هزینه‌های آن از دیگر وظایف شورا است. علاوه بر این شورا وظیفه دارد بر حسن جریان دعاوی مربوط به شهرداری، امور بهداشت، و نظارت بر امور تماشاخانه‌ها، سینماها و دیگر اماکن عمومی نظارت کند.
تصویب نامگذاری معابر، میادین، خیابان‌ها، کوچه و کوی در حوزه شهری و همچنین تغییر نام آن‌ها، تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمان‌های وابسته به آن و نرخ کرایه وسایل نقلیه درون‌شهری از دیگر وظایف شورا است.
و همچنین شورا اسلامی شهر تهران وظیفه دارد مقررات لازم جهت اراضی غیر محصور شهری از نظر بهداشت و آسایش عمومی و عمران و زیبایی شهر را تصویب کند بر ایجاد گورستان، غسالخانه و تهیه وسایل حمل اموات مطابق با اصول بهداشت نظارت داشته باشد.
مقررات مربوط به حفر مجاری و مسیرهای تاسیسات شهری و اجرای طرح‌های مربوط به معابر، خیابان‌ها، میادین و فضاهای سبز نیز از دیگر وظایف شورای شهر است.
بر اساس نظام انتخاباتی شورای اسلامی شهر تهران، این انتخابات به صورت عمومی و مستقیم برگزار می‌شود و تمامی شهروندان واجد شرایط رأی‌دادن می‌توانند با مشارکت در آن، در انتخاب اعضای شورای شهر نقش داشته باشند.
انتخابات شورای اسلامی شهر تهران به صورت چند مرحله‌ای برگزار می‌شود. در مرحله اول، نامزدهای مختلف با ارائه برنامه‌های خود و طی مراحل قانونی و تایید صلاحیت، به عرصه انتخابات وارد می‌شوند. سپس در روز انتخابات، شهروندان با رأی‌دادن به نامزدهای مورد نظر خود، اعضای شورای شهر را انتخاب می‌کنند.
این انتخابات به صورت دوره‌ای و با استفاده از نظام رای‌گیری نسبتی برگزار می‌شود، که به نمایندگان منتخب امکان می‌دهد تا با توجه به آرا به‌دست‌آمده، به عنوان عضوی در شورا منصوب شوند. پس از برگزاری انتخابات و شمارش آرا، اعضای منتخب به مدت چهار سال در شورای شهر مشغول به فعالیت می‌شوند.
اعضای شورای اسلامی شهر تهران با تخصص و تجربیات مختلف خود، به پیشبرد اهداف و برنامه‌های شهری کمک می‌کنند و در راستای ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان، همکاری و تلاش مستمر دارند. در ادامه، به معرفی اسامی و سمت هریک از اعضای دوره ششم شورای اسلامی شهر تهران(۱۴۰۴–۱۴۰۰) پرداخته‌ایم.
مهدی چمران، سمت: رئیس شورا
پرویز سروری، سمت: نایب‌رئیس شورا
سوده نجفی، سمت: عضو و منشی هیات رئیسه
جعفر بندی شربیانی، سمت: عضو و منشی هیات رئیسه
حبیب کاشانی، سمت: عضو هیات رئیسه و خزانه‌دار شورا
علیرضا نادعلی، سمت: عضو هیات رئیسه و سخنگو شورا
نرگس معدنی‌پور، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
نرجس سلیمانی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
ناصر امانی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
میثم مظفر، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
مهدی عباسی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
مهدی پیرهادی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
مهدی بابائی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
مهدی اقراریان، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
محمد آخوندی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
علی‌اصغر قائمی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
سید محمد آقامیری، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
سید جعفر تشکری هاشمی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
سید احمد علوی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
زهرا شمس احسان، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
احمد صادقی، سمت: عضو شورای اسلامی شهر تهران
همچنین آقایان جعفر فرجی، سید مهدی زریباف، حسین قرائی، اسماعیل احمدی، مرتضی طلائی، سید مرتضی محمودی، سید مجید حسینی، حامد علامتی، عرفان خسرویان و جناب آقای محمد خزاعی به عنوان اعضای علی البدل دوره ششم شورای شهر تهران معرفی شده‌اند.
